Sáng sớm ngày 8/10 (giờ Việt Nam), sau khi thị trường chứng khoán tại Mỹ đóng cửa phiên 7/10, FTSE Russell đã công bố Báo cáo Phân loại Quốc gia Cổ phiếu tháng 9/2025. Theo đó, Việt Nam đã được chính thức nâng hạng từ “thị trường cận biên” lên “thị trường mới nổi thứ cấp”. Quyết định này mở ra cánh cửa mới để thị trường chứng khoán Việt Nam kết nối sâu hơn với dòng vốn quốc tế.
FTSE Russell cho biết trước đây Việt Nam chưa đáp ứng hai tiêu chí trọng yếu là “Chu kỳ thanh toán (DvP)” và “Chi phí phát sinh liên quan đến giao dịch lỗi thanh toán”. Tuy nhiên, kể từ tháng 11/2024, Việt Nam đã triển khai mô hình giao dịch cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mua cổ phiếu mà không phải chuẩn bị trước 100% vốn (Non Pre-funding Solution – NPS). Đồng thời, các quy trình xử lý lỗi thanh toán đã được thiết lập nhằm hoàn thiện cơ chế vận hành thị trường. Những cải thiện này đã phần nào giúp Việt Nam đáp ứng đủ tiêu chí mà FTSE Russell yêu cầu để nâng hạng.
FTSE Russell cũng ghi nhận những tiến bộ đáng kể từ phía cơ quan quản lý chứng khoán Việt Nam trong việc hoàn thiện hệ thống, phương thức tiếp cận của nhà đầu tư quốc tế và quản lý rủi ro. Trong đó, khả năng cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài giao dịch trực tiếp với công ty chứng khoán và giảm rủi ro đối tác trung gian là một bước tiến quan trọng. Dù việc tiếp cận các nhà môi giới toàn cầu còn hạn chế, FTSE nhấn mạnh rằng cải thiện điều này là điều kiện cần để nâng hạng được thực thi trọn vẹn.
Quyết định nâng hạng sẽ được thực hiện theo nhiều giai đoạn. Hội đồng Quản trị FTSE Russell dự kiến tiếp tục theo dõi và tham vấn cộng đồng đầu tư quốc tế đến kỳ rà soát tháng 3/2026, nhằm đảm bảo rằng Việt Nam giữ vững các tiêu chuẩn trước khi việc nâng hạng diễn ra vào tháng 9/2026. Đây được xem là mốc thời gian mang tính lịch sử, đánh dấu chặng đường hơn 10 năm cải cách thị trường chứng khoán Việt Nam.
Việc được nâng hạng này được đánh giá sẽ thu hút hàng tỷ USD vốn đầu tư ngoại đổ vào thị trường Việt Nam — cả từ các quỹ chủ động và quỹ thụ động. Nhiều công ty chứng khoán trong nước dự báo dòng vốn ròng từ khối ngoại có thể đạt 6-8 tỷ USD, hoặc thậm chí lên tới 10 tỷ USD trong trường hợp tích cực. Trước thời điểm công bố chính thức, các thị trường thường ghi nhận thanh khoản tăng mạnh, và sau khi nâng hạng, có thể có giai đoạn điều chỉnh trong 3-6 tháng tiếp theo.
Theo BSC Research, quá trình chuyển đổi sẽ chia làm hai giai đoạn kéo dài tối thiểu 6–12 tháng. Kinh nghiệm từ các thị trường khác cho thấy trước khi nâng hạng thường có đợt tăng mạnh về thanh khoản và dòng vốn ngoại vào, nhưng sau đó dễ xuất hiện giai đoạn điều chỉnh khi nhà đầu tư chốt lời.
Những bước đi của Việt Nam trong cải thiện thanh toán, xử lý giao dịch lỗi và mở cửa với nhà đầu tư quốc tế đã được FTSE Russell ghi nhận rõ ràng. Việc nâng hạng lần này không chỉ là cú hích cho thị trường chứng khoán mà còn là lời khẳng định về niềm tin quốc tế đối với tiềm lực kinh tế và cải cách tài chính của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.
